صادرات صنایع غذایی در پنج ماهه اول سال جاری تنها 2درصد رشد را نسبت به مدت مشابه در سال گذشته نشان می دهد؛ خبری که رئیس سازمان توسعه تجارت داده و افزایش قیمت مواد اولیه موردنیاز صنایع غذایی را مهم ترین دلیل اصلی این رشد اندک و پایین آمدن قدرت رقابت بنگاهای ایرانی عنوان کرده است. حوزه ای که در یک سال گذشته از نگاه هیأت های خارجی دور نمانده و اغلب آن را به عنوان یکی از پتانسیل های ایران برای جذب سرمایه گذاری خارجی می دانند. 

به گزارش فرصت امروز، مجتبی خسروتاج همچنین به گلایه برخی شرکت ها اشاره کرده است که مالیات بر ارزش افزوده را هزینه ای تحمیل شده بر تولید یا صادرکننده می دانند. این مقام ارشد دولتی که صنایع غذایی را از حوزه های مورد توجه صادرات مطرح کرده و از تصمیم جدی دولت در تمرکز بر کاهش هزینه های صادرات مواد غذایی خبر داده است. اما کاهش هزینه ها در چه مرحله ای از تولید مواد غذایی می تواند درقیمت تمام شده آن تاثیر بگذارد و قدرت رقابت بنگاهای داخلی را بالا ببرد.

رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تهران در مورد تاثیر افزایش قیمت مواد خام اولیه بر صادرات صنایع غذایی با رئیس سازمان توسعه تجارت هم عقیده است. اما کاوه زرگران دلایل اصلی و تاثیر گذار دیگری هم به آن اضافه می کند. او قیمت بالای مواد خام در کشور را دلیل اصلی عدم افزایش رشد صادرات صنایع غذایی می داند. زرگران به «فرصت امروز» می گوید: ما برای حمایت از بخش های زراعت و باغبانی هرسال قیمت های تضمینی را بدون توجه به شرایط اقتصادی در دنیا، افزایش می دهیم.

در سه سال گذشته از یک طرف قیمت جهانی مواد خام سیر نزولی داشته و از طرفی دیگر قیمت مواد خام در کشور ما براساس قانون خرید تضمینی سیر صعودی را طی کرده. این افزایش قیمت ها در داخل باعث شده فاصله قیمتی بین کالای خام وارداتی و کالای خام تولید داخل ایران هر سال شکاف بزرگ تری داشته باشد؛ فاصله ای که در حال حاضر به شکاف خیلی بزرگ و به یک معضل چه در حوزه صادرات و چه در حوزه تامین سبد غذایی خانوار تبدیل شده است. به گفته او، بین قیمت موادخام وارداتی و موادخام تولید داخل به طور متوسط 40 تا 50درصد تفاوت وجود دارد.

کاوه زرگران به سیاست گذاری درقیمت خرید تضمینی انتقاد دارد. او می گوید: سیاست های حمایتی کاملا درست است و در همه کشورها هم انجام می شود. اما متاسفانه ما شیپور را از دهانه گشادش می زنیم، برای مواد خام تعرفه می گذاریم که قیمت های جهانی را به قیمت های خودمان نزدیک کنیم و این باعث می شود که روز به روز قدرت خرید مردم کاهش پیدا کند.

این فعال در حوزه صنایع غذایی در ادامه راهکاری هم دارد. پیشنهاد او خارج کردن یارانه حمایتی کشاورزان از دل قیمت تمام شده محصول است. به اعتقاد زرگران، اصلاح قانون روش خرید تضمینی چاره این کار است. به گفته، با این اصلاح می توان محصول را از کشاورز به روز و جهانی خرید و در کنارش به او یارانه حمایتی پرداخت. زرگران معتقد است با این کار هم ماده خام تولید شده رقابتی می شود و هم میزان صادرات افزایش خواهد یافت. زرگران درباره رقبای ایران در بازارهای بین المللی، ترکیه را رقیب اصلی می داند و در این باره می گوید: در بازارهای خلیج فارس شاید به دلیل مناسبات سیاسی آنچنان شانس خوبی نداریم، اما ترکیه در بازارهای هدف ما مثل عراق و روسیه رقیب ما است و در این دو بازار ترکیه خیلی پیشتاز است. به گفته او، حمل و نقل رایگان، یارانه صادراتی، هزینه های پایین، اصلاح به روز قوانین به نفع تولید کننده، صادرکنندگان ترک را در بازارهای مشترک با ایران هر روز قوی تر کرده است.