خبرگزاری فارس

مجمع جهانی اقتصاد در گزارشی با توجه به ارزش تنوعی زیستی و گونه‌ای در جهان تأکید کرد که با پیشرفت‌های صنعتی که در جهان امروز رخ داده بیش از پیش نیاز به حفظ و افزایش تنوع زیستی در جهان است.

این نهاد بین‌المللی تأکید کرده است که دو دهه آینده سرنوشت جهان را رقم خواهد زد. در حقیقت این دو دهه نقطه عطفی است برای تلاش ما بر روی حفظ تنوع گونه‌ای و زیستی در جهان.

پیش از این دانشمندی گفته بود که اگر بال یک پروانه‌ای در یک طرف جهان شکسته شود اثرات آن در طرف دیگر بر این جهان هستی تأثیر خواهد گذاشت.

مجمع جهانی اقتصاد در این گزارش آورده است: عواقبی که ما بر این کره خاکی خسارت وارد کرده‌ایم در جای‌ جای این گیتی وجود دارد، جنگل‌های لخت و عریان و خالی از حیوانات و پلاستیک‌هایی که اقیانوس‌های جهان را آلوده ساخته‌اند و همچنین زنبوران عسلی که روز به روز کمتر می‌شود و گرده‌افشانی میوه‌ها و محصولات کشاورزی که به شدت کم شده است. همه اینها نشان می‌دهد که تلاش ما برای ارائه مدلی در تولید، مصرف و ساخت جامعه و طبیعتی متعادل با شکست مواجه شده است.

ما باید روند از بین رفتن تنوع گونه‌ای و زیستی در جهان را متوقف کنیم پیش از آنکه این روند غیرقابل کنترل شود. تمام جهان با این مقوله موافقت کرده‌اند که باید روند از بین رفتن گونه‌های گیاهی و جانوری در جهان متوقف شود از این رو در سال ۲۰۱۰ دولت‌ها موافقت کردند که «طرح بایودایورسیتی» از ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ اجرا شود.

این طرح و اهداف بیست‌گانه آن موسوم به «آی‌شی» نقشه‌ راهی را برای آینده پایدار ترسیم می‌‌کرد و دقیقاً همراستا با اهداف توسعه پایدار بود. هشت سال است که بسیاری از کشورها این اهداف را به اقدامی که می‌تواند تفاوتی در طبیعت و گونه‌های جهان در سطح ملی ایجاد کند تفسیر کرده‌اند اما ما می‌دانیم که اگر اقدامات دیگری انجام نشود همچنان این گونه طرح‌ها اطمینان‌بخش نخواهد بود جهان نیاز دارد که کشورها به تعهداتشان بیش از پیش  عمل کنند.

ما در حال حاضر شکافی بین تعهدات خود و آنچه انجام می‌دهیم داریم. گام‌هایی که ما برای حفظ گونه‌های گیاهی و جانواری برداشته‌ایم نسبت به فشار روزافزونی که وجود دارد کافی نیست و این فشارها در سال‌های آتی هم روز به روز بیشتر خواهد شد. به علاوه اینکه پاسخ به این بحران تنوع زیستی هنوز به جنبه‌های اصلی آن در ارتباط با اقتصاد ملی مرتبط نشده است.

اقداماتی که از سوی دولت‌ها انجام می‌شود فشارهایی که از بخش‌های مختلف بر این گونه‌ها وارد می‌شود را کم نکرده است. و هنوز بخش‌های مهمی هستند که  پیشران کاهش تنوع زیست محیطی در جهان محسوب می‌شوند.

مجمع جهانی اقتصاد تأکید می‌کند که نیاز هست تا کارهای بزرگ‌تری با این بخش‌ها به کار گرفته شود تا آگاهی آنها نسبت به اهمیت تنوع گونه‌ای و زیستی بیشتر شود و آنها را برای انجام نقش‌شان در ساختن آینده‌ای پایدار عملی‌تر کنند. حفظ و ایجاد جامعه‌ای با توسعه پایدار نیازمند اقدامات بیشتری است. بخش‌های اقتصادی باید اهمیت اکوسیستم سالم را به معرض نمایش بگذارند و تلاش کنند که طبیعت دست نخورده‌ای را در کنار مشاغل خودشان تعریف کنند چرا که این خود سبب سود  و بازدهی بیشتر خواهد شد.

از بین رفتن تنوع زیستی و گونه‌ای و اکوسیستم می‌تواند زنجیره تولید را به هم بریزد. در همین زمان حفظ تنوع زیستی به همان اندازه می‌تواند پیشران انجام فعالیت‌های اقتصادی بهتر باشد. در حالیکه تقاضا برای زنجیره تولید پایدار روبه افزایش است و مصرف‌کنندگان محصولات پایدارتری را انتخاب می‌کنند خطرات از بین رفتن تنوع زیستی می‌تواند آن را به چالش بکشد.

در حالیکه بسیاری از رهبران اقتصادی جهان از ارتباط حفظ تنوع زیستی با فعالیت‌های اقتصادی‌شان آگاه هستند ما باید این مسئله را به صورت ملموس‌تری و در یک مقیاس بالاتر توسعه دهیم. حتی در حالیکه جهان به سمت انقلاب صنعتی چهارم پیش می‌رود و تمرکزش روی تکنولوژی‌های مخرب است فرصت‌هایی برای سرمایه‌گذاری روی راه‌حل‌ها، ابتکارات و ابداعات طبیعت‌محور باید بیشتر شود. چنین زیرساخت‌هایی طبیعی برای شهرهای در حال رشد و نیز بخش‌‌های مالی و بیمه‌ای برای حمایت از اکوسیستم سالم مفید خواهد بود و هزینه بلایای طبیعی را کاهش خواهد داد.

همچنانان که مارکو لامبرتی از مؤسسه بین‌المللی WWWF گفته است: هیچ تکنولوژی در جهان که بتواند به طور کامل جایگزین تکنولوژی طبیعت شود وجود ندارد. تکنولوژی طبیعت طی صدها و میلیون‌ها سال خدمات بسیار حیاتی را برای ایجاد زندگی پایدار در کره زمین ایجاد کرده است.

مسیرهای روشنی وجود دارد که می‌تواند ما را به آینده‌ای پایدار رهنمون سازد. با این وجود این مسئله نیازمند تغییرات بنیادی و اساسی است از جمله اینکه باید تغییر در رفتارها و سطح تولید و مصرف، دولت‌ها و مشاغل ایجاد شود. توسعه  تکنولوژی‌های مخرب که در حال حاضر ما شاهدیم بخشی از انقلاب صنعتی چهارم است که می‌تواند پایداری را در معرض خطر جدی قرار دهد یا اینکه ما را از این ورطه نجات دهد.

ما همه نیازمند این هستیم برای فهم مشوق‌ها و تغییر در رفتارهایی که ما را به سمت پایداری هدایت می‌کند کار کنیم.

به هر روی دسترسی به چنین اهداف مشترکی نیازمند تغییر در جامعه، مؤسسه، سازمان‌ها و افراد است که از زمین‌ها، آب ، انرژی و مواد معدنی به درستی استفاده کنیم و درباره رفتارهای مصرفی خود بازنگری کنیم، سیستم تبدیل غذا می‌تواند گام نخست در این بازنگری باشد.

در این میان ۷۰ درصد گونه‌هایی که از بین می‌روند مرتبط به بخش کشاورزی است. راه‌حل‌هایی برای به دست آوردن سیستم غذایی و کشاورزی پایدار ارائه می‌شود اما نیازمند این است که به درستی اجرا شوند. ما باید خدمات اکوسیستمی در بخش کشاورزی داشته باشیم تا مانع از بین رفتن غذای تولیدی ما در چرخه توزیع شود و تلاش کنیم الگوی‌های مصرف را برای خوردن گوشت کمتر سوق دهیم.

این راه‌‌حل‌ها در بخش کشاورزی تنها یک مثال هست از نیاز ما به ارتباط پیوسته بودن برنامه‌هایی که بخشی از سیاست و نرم‌های فرهنگی و اجتماعی محسوب می‌شود. ما همچنین باید منعطف باشیم.

راه‌حل‌های تکنولوژیکی نیازمند این است که به دقت انتخاب شود. تکنولوژی‌های مخرب که ما در انقلاب صنعتی چهارم می‌بینیم از جمله محصولات تراریخته، تکنولوژی بلاک‌چین و دیگر موارد می‌تواند تغییرات اساسی ایجاد کند اما تکیه صرف بر این راه‌حل‌های تکنولوژیکی می‌تواند خطراتی داشته باشد.

به یاد داشته باشید که تنوع زیستی و گونه‌ای خودش راه حل است. زیرساخت‌های سبز برای عرضه آب، کنترل بیولوژیکی آفت و بیماری، حفظ اکولوژیکی و راه‌حل‌های دیگر نه تنها موجب کاهش هزینه می‌شود بلکه سود و درآمد هم ایجاد می‌کند.

علاوه بر موارد بالا نیاز هست که درگیری خودمان را با موضوع بیشتر کنیم و این مسئله را همه بخش‌های جامعه از بخش‌های عمومی گرفته تا خصوصی حمایت کنند و به همین علت است که مجمع جهانی اقتصادی در حال حاضر سیستم محیطی دارد که از این نظر تنوع گونه‌ای بخش کلیدی این سیستم است.

رهبران و کسانی که در سیستم محیطی جهانی نفوذ دارند باید در ایجاد یک دستور کار کاربردی برای اجرا در فاصله ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ همکاری کنند. ما نیاز داریم که این دوره خود را تا سال ۲۰۲۰ اصلاح کنیم. بنابراین این دستور کار باید فراتر از اضافه کردن ابتکارات افراد از بخش‌های مختلف باشد.

این دو دهه آینده سرنوشت جهان ما را رقم خواهد زد. بنابراین انتخابی که ما برای سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۰ در نظر می‌گیریم بسیار بسیار مهم خواهد بود. از همین الان تا سال ۲۰۲۰ باید نقطه عطف شفاف و کلیدی را برای اقدام بر روی تغییرات آب‌وهوایی، اقیانوس‌ها و تنوعات زیستی در نظر بگیریم ما باید هماهنگی بهتر و کاملی با این دستور کار داشته باشیم و لازم است که برای توسعه نقشه راه برای ۲۰۲۵ تا ۲۰۳۰ اقدام کنیم.