پایگاه خبری اتاق تهران

اجرای هر تمهیدی که بتواند به برقراری ارتباط مستقیم کشاورز و خریدار گندم کمک کند، از انحصاری که امروز بر فضای معامله این محصول سایه انداخته، بهتر است. اکنون دولت انحصار خرید و فروش گندم را در اختیار دارد اما نیاز اصلی و اساسی صنایع تبدیلی ارتباط مستقیم فروشندگان و خریداران در مراکز تولید و عرضه است یعنی مشابه آنچه در سال های 89 و 90 اتفاق می افتاد.

اکنون دولت گندم یارانه کشاورزان را هم در طرح خرید تضمینی دخالت می دهد به همین دلیل این محصول با قیمت هایی بالاتر از قیمت عرف جهانی خریداری شده و برای عرضه دوباره قیمت ها تعدیل می شود. چند نرخی شدن گندم و آرد از دیگر معضلات قطع ارتباط مستقیم خریدار و فروشنده است که به فساد و رانت دامن زده است.  نرخ خبازی، تضمینی و صنعتی ماحصل انحصار دولت در خرید گندم است. شرایط ایده آل این است که دولت با هدف حمایت از تولیدکننده و کشاورز زمینه ارتباط دو طرف تقاضا را فراهم کند و یارانه کشاورز خارج از زنجیره خرید و فروش گندم پرداخت شود.

مسئله عرضه گندم در بورس کالا یکی از راه حل هایی است که می تواند هم تولیدکننده صنایع تبدیلی و هم مصرف کنندگان را منتفع کند اما در شرایط فعلی که انحصار خرید گندم در دست دولت است، بورس چه معنایی دارد؟ یک نفر می خرد و  هر زمان که بخواهد با کم کردن عرضه قیمت را بالا می برد و با افزایش آن قیمت را پایین می آورد. در این شرایط رقابتی در کار نیست چراکه خبری از عرضه کنندگان نیست و تنها بازیگر دولت است. بورس کالا تنها زمانی موثر است که چندین عرضه کننده در بورس برای فروش محصول رقابت کنند و بازرگانان هر یک از استان های تولیدکننده گندم محصول را در بورس عرضه کنند. منافع کشاورز، تولیدکننده صنایع تبدیلی و مصرف کننده محصولات نهایی در گرو رقابت. رقابتی که اکنون در زیر سایه سنگین خرید تضمینی و انحصار دولت ناپیداست.