آلودگی باکتریایی و میکروبی صددرصدی شیر فله و سایر محصولات به دست آمده از آن در حالی است که به دلیل قوانین موجود، هیچ نظارتی از سوی سازمان دامپزشکی، وزارت بهداشت و سازمان ملی استاندارد بر کیفیت و سلامت این محصولات انجام نمی شود.

به گزارش پایگاه خبری كانون انجمن‌های صنایع غذایی ایران، نتایج دو تحقیق انجام شده در سال های 90، 91 و 92 نشان داد که تمام فرآورده های لبنی سنتی که بدون طی هیچ گونه مرحله پاستوریزاسیون و میکروب زدایی، به صورت فله و در فرآیند تولید به مصرف، از دامداری ها به مغازه های عرضه لبنیات سنتی حمل شده اند، دارای آلودگی میکروبی و باکتریایی بوده اند.

این تحقیقات با عنوان «بررسی وضعیت شیرهای فله» و «بررسی وضعیت شیرهای ورودی از مزرعه تا کارخانه» طی 3 سال اخیر در تمام شهرهای کشور و بر تمام فرآورده های لبنی تولید شده از شیر خام غیرپاستوریزه صورت گرفته که البته بهانه اولیه تحقیق، سنجش آلودگی باکتریایی شیر خام بوده اما برای حصول یقین بیشتر، پنیر، ماست و سرشیر هم به طور جداگانه مورد بررسی قرار گرفته اند که آلودگی این محصولات هم در اثنای انجام تحقیق، تایید شده است.

آلودگی باکتریایی و میکروبی صددرصدی شیر فله و سایر محصولات به دست آمده از آن در حالی است که به دلیل قوانین موجود، هیچ نظارتی از سوی سازمان دامپزشکی، وزارت بهداشت و سازمان ملی استاندارد بر کیفیت و سلامت این محصولات انجام نمی شود.

عزیز الله کمال زاده؛ دکترای تغذیه و فیزیولوژی و مشاور تغذیه برنامه جهانی غذا که این تحقیقات را انجام داده، توضیح می دهد: «ما در تمام شهرها، شیرهای محلی و سایر فرآورده های لبنی محلی را آزمایش کردیم. آزمایش ها حتی در محیط دامداری و مراکز جمع آوری شیر هم انجام شد. آلودگی شیر خام در محیط دامداری کمتر بود و شاخص بار میکروبی در محیط دامداری حدود 20 میلیون میکروب در هر سی سی بود ولی بعد از انتقال در ظروف حمل و نقل، مثل بیدون های آلومینیومی و دبه های پلاستیکی و انتقال به مراکز عرضه شهری تا 500 میلیون میکروب در سی سی (میلی لیتر) افزایش می یافت.

وی افزود: این میزان آلودگی در حالی است که بنابر استاندارد ملی ایران، شیر (از نوع درجه 3) باید حداکثر کمتر از یک میلیون میکروب در هر سی سی داشته باشد و شیر با 20 میلیون میکروب، قابل عرضه به کارخانجات نیست. امروزه کارخانجات بزرگی که شیرهای استریل با ماندگاری طولانی تولید می کنند فقط از شیر با بار میکروبی کمتر از 100 هزار میکروب در سی سی استفاده می کنند. البته برخی کارخانه های کوچک شاید از شیر با 10 تا 11 میلیون میکروب در سی سی هم استفاده کنند اما استاندارد ملی شیر خام با کمتر از یک میلیون میکروب در سی سی است.

کمال زاده گفت: تمام نمونه های شیر خام محلی (فله یی) که من در استان های مختلف آزمایش کردم 100 درصد آلوده به میکروب بود. 37 الی 50 درصد آنها آلوده به میکروب بروسلا (عامل تب مالت) بودند. 100 درصد آنها حاوی کلی فرم (باکتری های بیماری زای روده یی) بودند. 100 درصد آنها حاوی ای کلی (میکروب روده یی و از علل ابتلا به اسهال میکروبی) بودند. 80 درصد حاوی باکتری های گرمادوست و 90 درصد آنها حاوی باکتری های سرمادوست بودند. 80 درصد آنها آلوده به عامل بیماری ورم پستان (استافیلوکوکوس اروئوس) بودند.

وی ادامه داد: 40 درصد حاوی لیستریا (عامل بیماری لیستریوز و ابتلا به مننژیت اولیه، انسفالیت و مرگ در افراد با سطح پایین ایمنی سلولی) بودند. 95 درصد حاوی اسپورهای هوازی (عامل تداوم حیات باکتری) و مخمر و 60 درصد حاوی قارچ بودند. برخی نمونه ها تا حدود 28 درصد حاوی آب اضافه شده به شیر بود که توسط عرضه کننده یا توزیع کننده برای افزایش حجم محصول افزوده شده بود. حدود 40 درصد شیرهای عرضه شده در مغازه های فروش لبنیات سنتی با افزودنی هایی مثل مواد نگهدارنده ترکیب شده بود تا قابلیت ماندگاری آنها افزایش یابد.

کمال زاده ادامه داد: آزمایش های ما نشان داد که سایر محصولات لبنی سنتی مثل سرشیر، پنیر، بستنی تهیه شده از شیر محلی هم دارای آلودگی و خطرساز بود. به عنوان نمونه، سرشیر محلی از همان شیرخام تهیه شده به این شکل که شیر خام را می جوشانند اما در اثنای جوشاندن آن را هم نمی زنند. بنابراین، میکروب تب مالت و سل گاوی، از بین نرفته و در چربی روی شیر (سرشیر) جمع می شود و همین محصول به دست مردم می رسد.

وی گفت: برخی تولید کنندگان بستنی سنتی هم با همین شیرهای خام بستنی درست می کنند که باز هم تمام عوامل پنهان تب مالت، در آن باقی مانده و بیماری منتقل می شود. پنیر تولید شده از شیر خام باید پیش از عرضه، به مدت دو الی سه ماه در آب نمک نگهداری شود تا عوامل تولید تب مالت مختل شود. اما بازدیدهای ما نشان داد که عرضه کنندگان لبنیات سنتی این کار را انجام نداده و پنیر را یک هفته بعد از تولید، عرضه کرده اند.»

بیش از سه هزار مرکز فروش و عرضه لبنیات سنتی در کشور فعال است. مراکزی که مجوز خود را از اتحادیه یی با همین نام دریافت می کنند که اتحادیه هم نظارت شورای اصناف را بر سر خود دارد و بازرسی های ادواری بهداشت محیط هم صرفا برای کنترل شرایط عمومی محل عرضه فرآورده غذایی صورت می گیرد اما کیفیت فرآورده عرضه شده، خارج از شمول تمام بازرسی هاست.

قوانینی که نظارت نمی کند

از سال 1368 و بعد از انتشار نتایج مطالعات وزارت بهداشت درباره شیوع تب مالت بر اثر مصرف فرآورده های لبنی غیرپاستوریزه و سنتی و افزایش آمار مبتلایان، دستورالعملی برای تعطیلی مراکز فروش فله لبنیات سنتی صادر و این مراکز تعطیل شدند و ناصر کلانتری؛ قائم مقام معاونت بهداشت وزارت بهداشت ضمن غیرمجاز دانستن عرضه این محصولات، می گوید: «تمام فروشندگان عرضه لبنیات فله را جمع کردیم و به دامدار گفتیم دام را واکسن بزن و شیر خام را بجوشان اما حق فروش شیر خام جز به کارخانه را نداری.»

کمتر از پنج سال از اجرای این ممنوعیت، بند اول مصوبه نود و یکمین جلسه شورای عالی استاندارد که در هشت آذرماه سال 1373 تشکیل شد و به امضای اعضای شورا و از جمله؛ علیرضا مرندی؛ وزیر بهداشت وقت هم رسید، مقرر کرد که فرآورده های لبنی سنتی از شمول استاندارد اجباری خارج شود که این مصوبه، مجوز دوباره یی برای راه اندازی و بازگشایی مراکز عرضه لبنیات سنتی و افزایش تصاعدی آمار مبتلایان تب مالت بود.

شرح وظایف تعیین شده برای سازمان غذا و دارو می گوید که طبق قانون، وزارت بهداشت صرفا موظف به اعمال نظارت بر آن دسته از فرآورده های غذایی است که در کارخانجات مجاز صنایع غذایی، تولید و توزیع شده و پروانه ساخت و بهره برداری دریافت کرده است.

در حالی که چند فروشنده عرضه لبنیات سنتی در تهران می گویند که نظارت بر سلامت محصولات آنها با سازمان دامپزشکی است، جمال الدین جاویدی؛ معاون بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی، دامنه نظارت های این سازمان را محدود بر کنترل بیماری های دام و صدور مجوز برای تولید شیر خام در برخی دامداری ها و نظارت تا پیش از توزیع و عرضه در سطح عمومی می داند و می گوید: بیش از 98 درصد جمعیت گوسفند و بز و بخش عمده یی از گاو و گوساله در مناطق روستایی و عشایری، تحت پوشش خدمات بهداشتی و درمانی دامپزشکی بخش دولتی و 3 هزار و 850 مرکز غیردولتی ارائه خدمات پیشگیری علیه انواع بیماری های واگیردار و مسری دامی و همچنین بیماری های مشترک بین انسان و حیوان قرار دارد و اقدامات ترویجی و آموزشی در جهت بهسازی و مهندسی جایگاه دام در روستا و ارتقای سطح فرهنگی دامداران روستایی و عشایری در فرآوری بهداشتی محصولات دامی، ضریب سلامت فراورده ها و دام را دوچندان کرده است.

جاویدی گفت: سازمان دامپزشکی کشور برای هزار و 384 مرکز جمع آوری شیر خام در مناطق روستایی با ظرفیت تولید حدود یک میلیون تن شیردر سال، پروانه بهداشتی صادر کرده و 650 ناظر بهداشتی دامپزشکی این مراکز را تحت کنترل دارند و شیر خام تولید شده در این مراکز، با شرایط بهداشتی به کارخانجات پاستوریزه حمل می شود. البته گستره نظارت بهداشتی دامپزشکی بر فرآورده های خام دامی است و هرگونه فرآورده یی خارج از این ماهیت از حیطه پاسخگویی دامپزشکی خارج است و مشتقات لبنی نظیر ماست، سرشیر و... که ماهیت خام نداشته و در تولید آنها از پروسه حرارتی استفاده شده مشمول نظارت بهداشتی دامپزشکی نیست. در عین حال، شیر خام، فاقد آلودگی و پاتوژنیستی (عوامل بیماری زا) است و آلودگی های شیر در زمان استحصال، صرفا بر اثر بیماری های تحت بالینی دام یا در زمان دوشش و حمل و نقل و محیط نگهداری ایجاد می شود.

افسارگسیختگی قیمت فرآورده های لبنی محصول چهار سال اخیر است. وقتی بعد از اجرای فاز اول هدفمندی یارانه ها، دولت یارانه لبنیات را قطع کرد و بر اثر تشدید تحریم ها و مشکل تراشی برای شعب بانک های ایرانی در خارج کشور و نوسانات قیمت ارز، بهای نهاده های دامی افزایش یافت و دامداران متوجه شدند که نمی توانند شیر خام را با همان قیمت ماه های قبل ترش در اختیار کارخانجات تولید لبنیات قرار دهند، به موازات، مجوز افزایش قیمت نامحسوس لبنیات پاستوریزه صادر شد. افزایش قیمت لبنیات کارخانه یی طی چهار سال گذشته یکی از مهم ترین دلایل استقبال دوباره مردم از فرآورده های لبنی سنتی بود.

اما پیش از آنکه قیمت ها افت و خیزی نداشت هم، ایرانی ها طبق عادات دیرینه شان دوست داشتند از محصولات لبنی سنتی استفاده کنند. هرچند میزان مصرف در مقایسه با چهار سال گذشته بسیار کمتر بود اما باور نادرست طبیعی بودن و خوشمزه بودن این محصولات، به هیچ ترفندی از ذهن مردم بیرون نرفت و نمی رود.

شاید برای مدتی کوتاه، بسیار کوتاه، مانند قصه یی که برای تمام فرآورده های غذایی در ایران نوشته می شود، هشدار های مسوولان وزارت بهداشت و جامعه پزشکی در کاهش مصرف این فرآورده ها تاثیرگذار باشد اما باز هم حافظه فراموشکار مردم، با یک غمزه فروشنده، خام آن بوی ترشیده شیر و ماست و پنیری می شود که به گفته کمال زاده، 100 درصد آلوده است.

افزایش قیمت لبنیات پاستوریزه باعث تب مالت می شود

«خوردن شیرغیرپاستوریزه و لبنیاتی که از شیر خام به دست می آید، مانند خامه، پنیر و بستنی باعث ابتلا به تب مالت می شود.» آمارهای ابتلای تب مالت در 25 سال گذشته یک افت و خیز محسوس دارد. هروقت که مردم از مردن بر اثر خوردن شیر و ماست غیرپاستوریزه ترسیده اند و به تحریم غیررسمی لبنیات سنتی رو کرده اند، آمار تب مالت هم کاهش داشته و به عکس، در سال هایی که آمار به مرز بحران رسیده باید سراغ از میزان مصرف لبنیات سنتی در جامعه عمومی گرفت.

در حالی که اتحادیه فروشندگان لبنیات سنتی اعلام کرده که گردش مالی بیش از سه هزار مغازه عرضه این محصولات در سطح کشور، بین دو تا 20 میلیون تومان در روز در نوسان است، سال 92 و در پی افزایش 25 درصدی مصرف شیر خام، 19 هزار مبتلای تب مالت در کشور شناسایی شده اند که برخی مسوولان، افزایش ابتلا به تب مالت در دو سال گذشته را ناشی از افت و خیز اقدامات نظارتی، گرانی قیمت نهاده های دامی و محاسبه قیمت آنها با ارز غیردولتی و آزاد، افزایش چند باره قیمت لبنیات پاستوریزه، ناکافی بودن امکانات و ناتوانی در کنترل بیماری های دام، گسترش استفاده و عرضه فرآورده های دامی غیرپاستوریزه و ناآگاهی گروه های در معرض خطر، به ویژه روستاییان می دانند و تقسیم بندی کشور از نظر شیوع بیماری نشان می دهد که در غرب و شمال غرب کشور و استان های لرستان، همدان، کردستان، ایلام، قسمتی از آذربایجان و شهریار و ورامین و ساوه در استان تهران که دامداری، رونق داشته و فرهنگ و بهداشت عمومی هم از سطح پایین تری برخوردار بوده شیوع بیماری، بالاتر از حد انتظار گزارش شده است.

گزارش وزارت بهداشت نشان می دهد که با وجود کاهش آمار ابتلا در فاصله سال های 68 تا 79 که آمار مبتلایان از 170 در هزار نفر به 24 در 100 هزار نفر کاهش یافت، تعداد مبتلایان از 24 در 100هزار نفر در سال 79 به 39 در 100هزار نفر در سال 87 افزایش یافته و گفته می شود که شیوع تب مالت در کشور، طی سه سال گذشته بیش از 30 درصد افزایش داشته است.

کلانتری درباره بیماری های قابل انتقال از طریق مصرف لبنیات سنتی می گوید: مسمومیت بر اثر مصرف این لبنیات به وسیله میکروب ای کلی موجود در فرآورده ایجاد می شود که میکروب مدفوعی است و فرد، به فاصله سه یا چهار ساعت بعد از مصرف دچار استفراغ و اسهال شده و کار به بیمارستان و تزریق سرم می کشد.

وی افزود: این لبنیات می تواند باعث ابتلا به بیماری های ناتوان کننده یی شود که تا پایان عمر همراه فرد خواهد بود و سردسته آنها تب مالت است که آمار مرگ آن بسیار بالاست و به بیماری هزار چهره معروف است و می تواند اغلب دستگاه های موجود بدن، از مغز تا دستگاه حرکتی را متاثر کرده و فرد، تا پایان عمر دچار اختلالات دایمی در دستگاه مربوط شود. تشخیص دیرهنگام حصبه ناشی از مصرف لبنیات سنتی هم می تواند باعث مرگ شود.

کمال زاده هم شیوع تب مالت در ایران را هشدارگونه تفسیر می کند و می گوید: «19 هزار مبتلا به تب مالت، صرفا موارد ثبت شده است و برای دستیابی به تخمین واقعی، باید آمار ثبت شده 4 الی 7 برابر شود که با چنین محاسبه یی آمار ابتلا به تب مالت که صرفا به دلیل مصرف شیر و فرآورده های لبنی محلی افزایش یافته، وحشتناک خواهد بود. »

دمای 100 درجه هم بی فایده است

به گفته مشاور تغذیه برنامه جهانی غذا، مشکل اصلی در مسیر مقابله جدی با عرضه لبنیات محلی و فله، باور نادرست جامعه عمومی است. کمال زاده می گوید: «در مغازه های عرضه لبنیات سنتی روی یک کاغذ نوشته اند که شیر را به مدت 20 دقیقه بجوشانید و این در واقع تنها کاری است که انجام داده اند. مردم هم تصور می کنند عوامل بیماری زا با جوشاندن شیر خام از بین می رود در حالی که سموم تولید شده توسط بعضی عوامل میکروبی فقط در دمای بالای 117 درجه بی اثر می شود و حرارت جوش، 100 درجه است.

باور اشتباه مردم این است که این محصولات، طبیعی بوده و حاوی ارزش غذایی بیشتری است در حالی که پس از 10 دقیقه جوشاندن شیر خام، 40 درصد کلسیم آن ته نشین شده و 30 درصد بافت پروتیین بر اثر همان حرارت 10 دقیقه یی می شکند که در این صورت، اسید های آمینه آسیب می بیند و پیوندهای (باندهای) اسیدهای آمینه شکسته شده و گروه های آمین رها می شود. بر اثر ترکیب گروه های آمین با ازت پروتیین، ماده سرطانزای نیتروزامین تشکیل می شود.

50 الی 90 درصد ویتامین های محلول در آب مثل ویتامین های گروه B که نقش بسیار اساسی در تعادل فعالیت های عصبی بدن دارند هم، بر اثر همین مدت حرارت از بین می روند. بر اثر همین مدت جوشاندن و به علت تبخیر آب شیر، غلظت چربی افزایش می یابد که به همین دلیل هم خوشمزه به نظر می آید که البته بسیار هم مضر است زیرا چربی شیر خام، حداکثر 5/3 الی 4 درصد است که بعد از جوشاندن و تبخیر آب به 7 الی 10 درصد می رسد که از نظر چربی حیوانی بسیار بالاست و مصرف این گونه چربی ها موجب بروز ناراحتی های قلبی، گرفتی عروق و سکته های قلبی می شود. این گونه شیرها اکثرا بوی محیط دامداری را دارا هستند و متاسفانه برخی مردم فکر می کنند که این شیر چون بوی گاو و گوسفند می دهد، طبیعی است.»

کلانتری هم در پاسخ به اینکه آیا توصیه فروشندگان درباره 20 دقیقه جوشاندن شیر خام و بی خطر شدن محصول در اثر از بین رفتن تمام میکرب ها و آلودگی های باکتریایی شیر خام موثر است می گوید: «20 دقیقه جوشاندن شیر در منزل کار ساده یی نیست و آنهایی که نوشته اند حتما خودشان تا به حال انجام نداده اند. یک سوم آب شیر پس از 20 دقیقه جوشاندن بخار می شود و املاح و مواد معدنی باقی می ماند. شیر گاو هم شش برابر نیاز ما فسفر دارد و درصد نمکش بسیار بالاست. وقتی غلیظ شود که ضررهای بیشتری هم خواهد داشت و به خصوص، سربار شدن املاح معدنی شیر جوشانده می تواند برای کودکان تا حد از کار انداختن کلیه های آنها خطرساز باشد.»

او درباره کیفیت سایر فرآورده های لبنی سنتی و آلودگی و مضرات آنها می گوید: «معلوم نیست ماستی که در این مغازه ها عرضه می شود، واقعا و تماما از شیر تهیه شده باشد علاوه بر آنکه تولید کنندگان به آسانی و پنهانی می توانند از مواد ایجاد کننده تخمیر و گیاهان افزایش دهنده سرعت تخمیر استفاده کنند بدون آنکه اثری از مخمر ماست در این محصول وجود داشته باشد.

یکی از بدترین محصولات در این مغازه ها، پنیر محلی است که 90 درصد موارد تب مالت بر اثر مصرف پنیر محلی بوده زیرا پنیر تازه باید شش هفته در آب نمک بماند که مغازه دارها برای کسب سود بیشتر معمولا این کار را نمی کنند. سرشیر محلی هم چربی غیرکنترل شده و منشا اصلی کلسترول است که قابلیت فساد پذیری بالایی هم دارد زیرا چربی، مرکز رشد انواع باکتری هاست.»

دنیا هم به همین آسانی تقلب می کند؟

این سوال باقی است که آیا در تمام کشورهای دنیا، لبنیات سنتی و محلی و غیرکارخانه یی با همین میزان میکروب و باکتری به دست مصرف کننده می رسد و کشورهای پیشرفته که سردمدار عرضه محصولات ارگانیک هستند، برای عرضه لبنیات سنتی و محلی چه شرایط و محدودیت هایی قایل شده اند.

حسین چمنی؛ مشاور صنایع شیر ایران در پاسخ به این سوال می گوید: «در کشورهای توسعه یافته از حدود نیم قرن قبل عرضه شیر خام بدون انجام عمل پاستوریزاسیون ممنوع است وپیگرد قانونی دارد. اما تولید و عرضه پنیر سنتی در کشورهایی مانند فرانسه انجام می شود. و البته شرایط این کشورها با تولید شیر در ایران قابل مقایسه نیست. در کشورهای اروپای غربی و امریکای شمالی، شیر خام فقط از دامداری های صنعتی تامین می شود.

تمامی دام ها دارای شناسنامه هستند. ضریب انجام واکسیناسیون دامی در این کشورها 100 درصد است و بیماری های مشترک انسان و دام کاملا کنترل شده است. در کشور ما حدود 50 درصد شیر خام تولیدی در دامداری های سنتی، تولید و عرضه می شود و حدود یک میلیون تن از شیرخام تولیدی کشور از شیر بز و گوسفند تامین می شود که اتفاقا بیشتر آن از طریق فله فروشی ها عرضه می شود.

این بخش از شیر خام تولیدی کشور به دلیل شرایط کاملا سنتی حاکم بر پرورش و نگهداری و دوشش دام سبک، کاملا غیربهداشتی است و بار میکروبی این شیرها بر اساس مطالعات انجام شده بسیار بالاست. از هشت میلیون راس دام سنگین کشور تنها یک میلیون راس نژاد اصلاح شده و در دامداری های صنعتی نگهداری می شود. از این رو ضریب واکسیناسیون در کشور بیش از 10 درصد نیست و بیشتر دامداری های صنعتی هم، چنین وضعی دارند.»

مردم عاشق لبنیات آلوده اند

فروشندگان لبنیات سنتی که می دانند چه تجارت غیرقانونی و ناسالمی را در پیش گرفته اند، از حرف زدن ابا دارند. مغازه داری در بازارچه تجریش می گوید که حوصله دردسر ندارد و مرا از مغازه بیرون می اندازد. کیلومترها دورتر، ساعاتی بعد از ظهر، در گوشه دیگری از پایتخت، فروشنده در حال وزن کردن سطل سفید رنگ ماست است.

یک طرف مغازه گوشت شقه می کنند و پوست مرغ می کنند و در پیشخوان مجاور، سطل ماست وزن می کنند و پنیر قالب می زنند و شیر نجوشیده خام را داخل ظرف های پلاستیکی می ریزند. بوی ترشیدگی شیر و ماست سنتی با بوی سنگین زهم گوشت قرمز چنان هوایی به هم آورده که آدم بعد از یک ربع توقف از ماندنش پشیمان شود.

فروشنده به سوال من درباره سلامت لبنیات سنتی پوزخند می زند و می گوید: «شماها باید همان شیر خشک آب بندی شده و آن آب زیپوی کارخانه که به اسم شیر و ماست به دست تان می دهند را بخورید. خوردن شیر و ماست محلی لیاقت می خواهد که شماها ندارید.»به قیمت هایی که روی کاغذ نوشته اند و به دیوار چسبانده اند نگاه می کنم. رقم ها در حدی نیست که خریدار را بپراند. پنیر کیلویی 14 هزار و 900 تومان، شیر کم چرب کیلویی 1400 تومان، شیر پرچرب کیلویی 1800 تومان، کره کیلویی 18 هزار تومان، خامه کیلویی 6 هزار تومان، ماست (یک کیلو و 300 گرم) 3000 تومان، سرشیر کیلویی 19 هزار تومان.

فروشنده یک سطل ماست را از یخچال در می آورد و بسته بندی می کند که راهی خانه شود و می گوید: «کجا لبنیات محلی آلوده است؟ تست سل گاوی که دایم انجام می شود و تمام محصولات هم شماره پرونده دامپزشکی دارد. ما هم مجوزمان را از اتحادیه می گیریم. شما برو تحقیق کن که چطور شیر کارخانه یی شش ماه می ماند و فاسد هم نمی شود اما این شیر که صددرصد خالص و طبیعی است، یک روز که در جای گرم بماند، می ترشد. آن شیر و ماستی که شما می خورید شیر خشک و آب است اما اینها خالص خالص است.»

نتایج تحقیق انجام شده در سال های 90، 91 و 92 درباره آلودگی های شیر فله

شاخص بار میکروبی شیر خام در محیط دامداری حدود 20 میلیون میکروب در هر سی سی بود که بعد از انتقال در ظروف حمل و نقل و انتقال به مراکز عرضه شهری تا 500 میلیون میکروب در سی سی (میلی لیتر) افزایش می یافت.

تمام نمونه های شیر خام محلی (فله یی) در استان های مختلف 100 درصد آلوده به میکروب بود.

37 الی 50 درصد آنها آلوده به میکروب «بروسلا» (عامل تب مالت) بودند.

100 درصد آنها حاوی «کلی فرم» (باکتری های بیماری زای روده یی) بودند.

100 درصد آنها حاوی « ای کلی» (میکروب روده یی و از علل ابتلا به اسهال میکروبی) بودند.

80 درصد آنها حاوی باکتری های گرمادوست بودند.

90 درصد آنها حاوی باکتری های سرمادوست بودند.

80 درصد آنها آلوده به عامل بیماری ورم پستان (استافیلوکوکوس اروئوس) بودند.

40 درصد آنها حاوی «لیستریا» (عامل بیماری لیستریوز و ابتلا به مننژیت اولیه، انسفالیت و مرگ در افاد با سطح پایین ایمنی سلولی) بودند.

95 درصد آنها حاوی اسپورهای هوازی (عامل تداوم حیات باکتری) و مخمر و 60 درصد حاوی قارچ بودند.

برخی نمونه ها تا حدود 28 درصد حاوی آب اضافه شده به شیر بود که توسط عرضه کننده یا توزیع کننده برای افزایش حجم محصول افزوده شده بود.

حدود 40 درصد شیرهای عرضه شده در مغازه های فروش لبنیات سنتی با افزودنی هایی مثل مواد نگهدارنده ترکیب شده بود تا قابلیت ماندگاری آنها افزایش یابد.

منبع: روزنامه اعتماد