صنایع غذایی در روزگار تحریم از دانش و فناوری روز عقب نماند. اما اکنون در شرایط پساتحریم این صنعت فناوری‌های نوین را می‌طلبد تا بتواند همچنان مورد توجه سرمایه‌گذاران خارجی قرار گیرد.

به گزارش روابط عمومی کانون انجمن های صنایع غذایی ایران و به نقل از صمت؛ میزان ارزش افزوده بالا، اشتغالزایی، صادرات و سهم بازار از مزیت‌های مورد توجه در توسعه صنایع غذایی کشور محسوب می‌شود. به همین منظور، ساخت شهرک تخصصی صنایع غذایی برای توسعه فعالیت‌ها در این صنعت مورد توجه مسئولان قرار گرفته تا در برنامه‌ریزی‌های آینده جامعه عمل بپوشد. برخی کارشناسان بر این اعتقادند که پراکندگی واحدهای تولیدی در صنایع غذایی را می‌توان در یک شهرک تخصصی منطقه‌ای تجمیع و مدیریت کرد اما عده‌ای دیگر از آنها مزیت‌های استانی را مورد توجه قرار داده و ساخت شهرک تخصصی غذایی را متناسب با ظرفیت‌های استانی ثمربخش می‌دانند و تاکید دارند به منظور کاهش هزینه‌های تولید باید شهرک‌های تخصصی در نزدیکی بازار مصرف و مواد اولیه تولید برای کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل ساخته شود.
محصولات غذایی که در صنعت غذایی تهیه می‌شود در تولید ناخالص داخلی و صادرات نقش موثری را ایفا می‌کند و بعد از نفت و صنایع پتروشیمی در تولید ناخالص داخلی پیشتاز است. صنایع غذایی از واحدهای تولیدی خودکفایی است که در شرایط تحریم نسبت به صنایع دیگر عملکرد مطلوبی داشته‌اند. این صنایع در اولویت سرمایه‌گذاری صنعتی است. به طوری‌که مسئولان دستگاه‌های اجرایی تلاش دارند تا سرمایه‌گذاران را به سمت مشارکت در صنایع غذایی فعال و دارای طرح توسعه هدایت کنند. اما با توجه به بحران کم‌آبی لازم است امکان استفاده صنایع از منابع آبی فراهم شود.

ساخت شهرک تخصصی به نسبت مزیت استانی
ابراهیم فریدی، مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی اردبیل  اظهار کرد: با توجه به فعالیت‌های کشاورزی گسترده و غالب در استان اردبیل، ساخت شهرک صنعتی تخصصی غذایی در اولویت برنامه‌های استان است. او ادامه داد: با تصویب ساخت منطقه ویژه اقتصادی در اردبیل در نظر داریم تا هزار هکتار از اراضی در ? منطقه مجزا به ساخت شهرک تخصصی غذایی اختصاص یابد تا صنایع تبدیلی و غذایی را در آن شهرک بسازیم. مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی اردبیل با اشاره به تجربه موفق در ساخت شهرک تخصصی آب معدنی در اردبیل تاکید کرد: از توسعه فعالیت صنایع غذایی در این منطقه حمایت‌های لازم انجام خواهد شد. فریدی افزود: در ساخت شهرک‌های تخصصی غذایی باید به هزینه‌های حمل‌ونقل برای تولیدکننده توجه داشت و این شهرک‌ها تا حد امکان در نزدیکی مناطق مستعد در تامین مواد اولیه و نیز بازار مصرف ساخته شود و از این جهت ساختن شهرک‌های به شکل منطقه‌ای توجیه اقتصادی نخواهد داشت و بهتر است به شکل استانی ایجاد شود.

صنعت غذایی آب بر و خشک
سید مسعود عظیمی، مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی یزد از در نظر گرفتن بخش عمده‌ای از شهرک صنعتی اردکان و فاز ? شهرک صنعتی یزد برای تولید محصولات غذایی خبر داد و گفت: درحال‌حاضر بیش از ?? واحد تولیدی در شهرک صنعتی اردکان به فرآوری کنجد و سایر محصولات غذایی اختصاص یافته و در حال فعالیت است. او ادامه داد: فعالیت‌های صنایع غذایی و فرآوری محصولات کشاورزی در تعارض با ملاحظات زیست‌محیطی نیست بنابراین رعایت حریم شهری برای ساختن این واحدهای صنعتی وجود ندارد. اما با فعالیت شبکه‌های توزیع می‌توان فاصله‌های منطقه‌ای را پوشش داد. بنابراین محدودیتی برای صنایع غذایی در شهرک‌های صنعتی وجود ندارد. مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی یزد با دسته بندی فعالیت صنایع غذایی در دو نوع آب بر و خشک، از فعالیت صنایع غذایی استان متبوع خود در فرآوری محصولات کشاورزی خشک خبر داد و گفت: لزوما تمام صنایع غذایی بر پایه صنعت آب بر ساخته نمی‌شود بلکه برخی از آنها در روند فعالیت خود نیاز کمی به آب دارند. بنابراین می‌توان صنایع غذایی را متناسب با مزیت‌های استانی ساخت. عظیمی تاکید کرد: نوع و شرایط ایجاد شهرک صنعتی تخصصی غذایی در هر استانی می‌تواند متفاوت باشد یا در برخی موارد به ایجاد ناحیه بندی برای فعالیت صنایع غذایی در شهرک‌های صنعتی بسنده کرد. مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی یزد افزود: فرهنگ تولید، تامین زنجیره‌های ارزش، هم‌افزایی، امنیت سرمایه‌گذاری و.... ازجمله عوامل تاثیرگذار در ساختن شهرک‌های تخصصی غذایی است که تعیین‌کننده موفقیت صنعتگران در یک رشته صنعت است اما فعالیت‌های توسعه خوشه، شبکه توزیع و تشکل‌ها نقش تاثیرگذاری در موفقیت صنعتگران دارد که موجب می‌شود تا یک استان مانند آذربایجان‌شرقی در صنایع غذایی موفق عمل کند.

تامین آب صنایع غذایی در حد متعارف
نکته قابل توجه دیگر در تاسیس شهرک‌های تخصصی غذای تامین آب و مواد اولیه است که از معیارهای اصلی سرمایه‌گذاری در صنعت محسوب می‌شود. از آنجا که کشاورزی در سراسر ایران در سطح گسترده انجام می‌شود، صنایع غذایی کشور نه‌تنها در تامین مواد اولیه خود در دوران تحریم‌ها دچار مشکل نشده‌اند بلکه به دلیل استقرار در شهرک‌های صنعتی با کمبود آب نیز مواجه نشده‌اند. به همین دلیل تولیدکنندگان محصولات غذایی، بازارهای صادراتی را حفظ کرده و توسعه داده‌اند. در شرایط پساتحریم نیز صنایع غذایی در فهرست ? صنعت دارای اولویت برای معرفی به سرمایه‌گذاران در برنامه راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت جای گرفته است. اما اکنون با توجه به پژوهش‌هایی که در صنعت غذایی کشور انجام شده مسئولان، فناوری‌های مورد استفاده فعلی در صنایع غذایی کشور را کافی ندانسته و بروزرسانی فناوری را در این صنایع ضروری می‌دانند. علی سلیمانی، مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان تهران استقرار صنایع غذایی را یک اولویت برای سرمایه‌گذاران جدید عنوان کرده  اظهار کرد: صنایع غذایی از صنایع آب‌بر محسوب می‌شود و میزان معمول آب در شهرک صنعتی به آنها اختصاص می‌یابد اما هزینه مربوط به تامین بیشتر از آن میزان آب اختصاصی، توسط صاحب صنعت پرداخت می‌شود.  او با اشاره به ناحیه‌بندی واحدهای صنعتی در شهرک‌های صنعتی به سرمایه‌گذاران در صنایع غذایی اطمینان خاطر داد که در تمام شهرک‌های صنعتی، صنایعی در کنار هم قرار می‌گیرند که ناسازگاری همجواری یا فاصله نزدیک آنها در فرآیند تولید مشکلی ایجاد نکند. سلیمانی بر این اعتقاد است که واحدهای فعال در صنایع غذایی جذب‌کننده سرمایه‌گذاران خواهند بود. صنایع غذایی در شرایط تحریم کشور، جدا از مشکلات مربوط به جابه‌جایی ارز، نسبت به سایر صنایع عملکرد مناسب‌تری داشته‌اند.

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان تهران، تاکید کرد: صنایع غذایی فعال بهترین فرصت را برای همکاری با سرمایه‌گذاران جدید فراهم می‌کنند چرا که صنایع غذایی نسبت به سایر صنایع کشور وابستگی کمتری به خارج از کشور دارند و ماشین‌آلات مورد نیاز آنها از داخل کشور تامین می‌شود. همچنین مواد اولیه مورد نیاز آنها در داخل تولید می‌شود.