ایسنا

دکتر ولی‌الله داوودآبادی وضعیت صادرات آبمیوه و کنسانتره در سال ۱۳۹۸ را خوب توصیف کرد و گفت: صادرات آبمیوه بیشتر به کشورهای شمال خلیج فارس، عراق، افغانستان و کردستان عراق انجام می‌شود اما کنسانتره به کشورهای بیشتری صادر می‌شود. حتی در گذشته کشورهای اروپایی خریدار کنسانتره ایران بودند، اما در حال حاضر ترکیه این محصول را از ما خریداری و سپس به اروپا صادر می‌کند.

وی همچنین با بیان اینکه بعد از شیوع ویروس کرونا پروتکل‌های بهداشتی در کارخانه‌ها رعایت شده و تاکنون پرسنل این صنعت دچار مشکل نشده اند، گفت: محصولات آبمیوه از نظر آلودگی به ویروس کرونا ایمن هستند و به نظر می‌رسد شهروندان هم به دلیل نگرانی‌هایی که در زمینه شست‌وشوی میوه در دوره کرونا داشتند و افزایش قیمت میوه، برای تامین ویتامین مورد نیاز به آب میوه‌های بسته بندی روی آورده اند، به‌طوری‌که شاهد افزایش تقاضای آبمیوه بعد از شیوع بیماری بودیم. البته از طرفی هم با توجه به نامشخص بودن وضعیت مدارس و نبود ملاقات در بیمارستان‌ها می توان گفت بخشی از مشتریان هم از دست رفته است.

دکتر داوودآبادی همچنین از کاهش واردات رسمی و غیررسمی آبمیوه در پی افزایش نرخ دلار خبر داد و گفت: کمبود و گرانی مواد اولیه و گرانی حمل و نقل از جمله مشکلات کنونی این صنعت است. از طرف دیگر برخی از محصولات در گمرک مانده اما برای ترخیص آنها ارز تخصیص داده نشده است. از طرف دیگر برخی شرکت‌های بزرگ به اندازه محصول مورد نیازی که باید وارد کنند، صادرات ندارند و نمی‌توانند از راه حل واردات در مقابل صادرات استفاده کنند؛ به ویژه کارخانه‌هایی که فقط آب میوه تولید می‌کنند و صادرات کنسانتره ندارند به ارز بیشتری نیاز دارند.

با تولید پرتقال صنعتی می توانیم صادرکننده کنسانتره پرتقال شویم

دبیر انجمن صنایع آبمیوه و کنسانتره ایران همچنین از ممنوعیت برخی از انواع کنسانتره از جمله پرتقال یخ زده و توسرخ، گریپ فروت، آناناس، لیمو و هویج خبر داد و اظهار کرد: این در حالی است که بیشترین مصرف ما به ویژه در تابستان آب میوه پرتقال است. این بخشنامه‌ها کارشناسی نشده است؛ چرا که برای مثال در زمینه کنسانتره هویج تولید آن بسیار دشوار است و حتی قبلاً با دانشگاه امیرکبیر قراردادهایی برای تولید این محصول بسته شده بود اما موفقیت آمیز نبود. برای تولید کنسانتره پرتقال هم بارها با وزارت کشاورزی جلسات متعدد برای تولید پرتقال صنعتی در شمال کشور برگزار شده، چراکه پرتقال‌های ما مجلسی و پوست کلفت است و برای تولید آبمیوه مناسب نیست. این در حالی است که ما قابلیت تبدیل شدن به صادر کننده کنسانتره پرتقال را داریم.

وی با بیان اینکه ایران صادر کننده کنسانتره سیب، انگور، آلبالو و انار است، گفت: در زمینه کنسانتره پرتقال نیاز ما ۲۵ هزار تن، اما تولید داخلی حدود ۵۰۰۰ تن کنسانتره پرتقال است. البته در زمینه تولید کنسانتره گریپ فروت و لیمو در جیرفت، بم و شیراز کارخانه وجود دارد، اما به علت گران بودن محصولات و نداشتن صرفه اقتصادی، این کارخانه‌ها محصولاتی مانند رب گوجه تولید می‌کنند. به طور کلی وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) و وزارت کشاورزی باید بدانند که توسعه صنعت آب میوه با باغداری‌های کوچک ممکن نیست و به کشت و صنعت بزرگ نیاز دارد.

کمتر از یک چهارم ظرفیت تولید کنسانتره فعال است

دکتر داوودآبادی با بیان اینکه تولید اسمی کارخانه‌ها خیلی بالاست، تصریح کرد: توان تولید سالانه ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تن کنسانتره در کشور وجود دارد، اما به دلایلی از جمله کمبود سرمایه، بازار مصرف و مواد اولیه در حال حاضر حدود ۸۰ هزار تن کنسانتره در کشور تولید و حدود نصف آن صادر می‌شود، اما در بخش آبمیوه مصرف داخل بیشتر از صادرات است.

مصرف آبمیوه در کشورهای اروپایی، بیش از سه برابر ایران

همچنین به گفته وی سرانه مصرف آبمیوه در کشورهای اروپایی ۳۵ تا ۴۰ لیتر در سال است، اما در ایران نهایتاً در سالی که مشکلات اقتصادی کمتر باشد به ۱۱ لیتر در سال می‌رسد و با بالا گرفتن مشکلات اقتصادی مصرف آبمیوه هم کمتر می‌شود. برای مثال فرهنگ مصرف آبمیوه برای صبحانه در کشور ما وجود ندارد. البته کارخانه‌های تولید آبمیوه ظرفیت تولید سه شیفت در روز را هم دارند که به ندرت حتی در دو شیفت فعالیت می‌کنند.

او با بیان اینکه در سال ۱۳۹۸ التهابات بازار کمتر بود، اظهار کرد: صنعت آبمیوه و کنسانتره به‌دلیل ارتباط با صنایع کشاورزی و باغداری و اینکه جزو صنایع تبدیلی کشاورزی است، ارزش افزوده خوبی دارد؛ مشروط به اینکه شرایط کشور متعادل باشد. 

وی با اشاره به تکنولوژی بالای صنعت آبمیوه و تولید بخش زیادی از این بخش از جمله پاکت، شیشه و مواد پلاستیکی گفت: با این حال صنعت آبمیوه و کنسانتره با آب و هوا ارتباط زیادی دارد. برای مثال ممکن است بر اثر سرمازدگی بخشی از محصولات کشاورزی از بین برود که از حیطه کنترل تولیدکننده خارج است. البته بخشی از مسائل مهم که باید تحت کنترل تولید کننده باشد در اختیار دولت است. برای مثال بخشنامه های دولتی در موارد زیادی تولیدکنندگان را دچار مشکل کرده است اما دولت باید در زمینه قوانین و مقررات و بخشنامه‌های مربوط به واردات و صادرات با انجمن‌ها مشورت کند و آن‌ها حتی می‌توانند بگویند که در چه بخش‌هایی بهتر است برای صرفه جویی ارزی واردات متوقف شود.